Σε μια κίνηση με έντονο διπλωματικό και πολιτικό συμβολισμό, η ελληνική κυβέρνηση διαμηνύει πως δεν πρόκειται να επανέλθει σε κανένα επίπεδο...
Σε μια κίνηση με έντονο διπλωματικό και πολιτικό συμβολισμό, η ελληνική κυβέρνηση διαμηνύει πως δεν πρόκειται να επανέλθει σε κανένα επίπεδο διαλόγου με την Τουρκία, εάν προηγουμένως δεν υπάρξει σαφής και επίσημη ανάκληση του casus belli — της απειλής πολέμου δηλαδή, σε περίπτωση επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια. Η στάση αυτή εκφράστηκε με σαφήνεια από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, μετά την αιφνιδιαστική ακύρωση διμερούς συνάντησης στις ΗΠΑ από την τουρκική πλευρά.
Μήνυμα με πολλούς αποδέκτες
Η κίνηση της Αθήνας δεν αποτελεί απλώς απάντηση στην προσβλητική διπλωματικά ακύρωση της συνάντησης. Ερμηνεύεται κυρίως ως επανεπιβεβαίωση των εθνικών “κόκκινων γραμμών”, και ένα σαφές μήνυμα προς την Άγκυρα — αλλά και προς τους εταίρους της Ελλάδας, σε ΗΠΑ και Ε.Ε. — ότι ο διάλογος προϋποθέτει σεβασμό και αποκήρυξη της πολιτικής των απειλών.
Το casus belli, που θεσμοθετήθηκε από την τουρκική εθνοσυνέλευση το 1995, αποτελεί διαρκή και ανοιχτή απειλή πολέμου, αντίθετη με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και κάθε έννοια καλής γειτονίας. Η διατήρησή του στο προσκήνιο καθιστά τον διάλογο εξ ορισμού ανισότιμο και εξαρτημένο από μια μονομερή απειλή.
Διπλωματική συνέχεια αποφασιστικότητας
Η τρέχουσα στάση της Αθήνας δεν είναι αποκομμένη από το ιστορικό προηγούμενο, αλλά εγγράφεται σε μια ευρύτερη παράδοση διπλωματικής σταθερότητας με σαφείς αρχές. Από τον Ανδρέα Παπανδρέου τη δεκαετία του ’80 μέχρι τον Νίκο Δένδια τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει κατά καιρούς υιοθετήσει πολιτικές σθεναρής αποτροπής, αρνούμενη να αποδεχθεί διάλογο υπό την πίεση τετελεσμένων ή απειλών.
Σήμερα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται να κινείται στην ίδια λογική: επιλέγοντας τη νηφαλιότητα αντί της ρητορικής όξυνσης, αλλά με σαφές και αμετακίνητο πλαίσιο. Με τον τρόπο αυτό, επιχειρεί να διαμορφώσει ένα διπλωματικό περιβάλλον αρχών και όχι σκοπιμοτήτων, στο οποίο η Ελλάδα δεν εμφανίζεται ως «δεδομένος εταίρος» αλλά ως ισότιμος συνομιλητής με γεωπολιτικό βάρος.
Οι διεθνείς διαστάσεις
Η στάση της Αθήνας αποκτά ιδιαίτερη σημασία ενόψει των αμερικανικών εκλογών και της μεταβατικής φάσης στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο. Με τις ΗΠΑ σε περίοδο αναμονής και την Ε.Ε. σε αναζήτηση σταθερής εξωτερικής πολιτικής, η ελληνική γραμμή φιλοδοξεί να συσπειρώσει συμμαχίες βάσει του διεθνούς δικαίου.
Ταυτόχρονα, ασκεί πίεση στην Άγκυρα, η οποία επιδιώκει επαναπροσέγγιση με τη Δύση αλλά χωρίς να εγκαταλείπει τον αναθεωρητισμό. Σε αυτό το πλαίσιο, η Αθήνα τοποθετεί ένα ξεκάθαρο «δίλημμα» στο τραπέζι: επιστροφή στον διάλογο μόνο χωρίς το “πιστόλι στο τραπέζι”.
Επίλογος: Διάλογος με προϋποθέσεις
Η Ελλάδα δεν απορρίπτει τον διάλογο — τον επιδιώκει, αλλά όχι υπό καθεστώς απειλών ή προσβολών. Η αναστολή των επαφών έως την ανάκληση του casus belli συνιστά έμπρακτη εφαρμογή της αρχής της ισοτιμίας και αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στη διαμόρφωση μιας εξωτερικής πολιτικής που δεν αντιδρά απλώς στα γεγονότα, αλλά προκαθορίζει τους όρους της συζήτησης.
Σε μια περίοδο παγκόσμιας ρευστότητας, η Αθήνα επιλέγει να δείξει ότι η σταθερότητα δεν ταυτίζεται με τη σιωπή, αλλά με τη συνέπεια και την ευθύνη.
Δεν υπάρχουν σχόλια