Η Θράκη μετατρέπεται ταχύτατα σε έναν από τους πιο κρίσιμους ενεργειακούς κόμβους της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Με επίκεντρο την Αλεξανδρούπο...
Η Θράκη μετατρέπεται ταχύτατα σε έναν από τους πιο κρίσιμους ενεργειακούς κόμβους της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Με επίκεντρο την Αλεξανδρούπολη και την Κομοτηνή, συγκεντρώνει πλωτές και χερσαίες υποδομές LNG, διεθνείς αγωγούς φυσικού αερίου και νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, που την καθιστούν «πύλη ενέργειας» για τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη.
Ο ενεργειακός χάρτης της Θράκης με αριθμούς
FSRU Αλεξανδρούπολης: η νέα πύλη LNG
Ο πλωτός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης αποτελεί μία από τις σημαντικότερες ενεργειακές υποδομές που έχουν υλοποιηθεί ποτέ στην περιοχή. Με δυνατότητα αεριοποίησης έως 8,3 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως και αποθήκευση περίπου 170.000 κ.μ. LNG, τροφοδοτεί όχι μόνο την ελληνική αγορά αλλά και τις αγορές της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας και της ευρύτερης περιοχής.
Η γεωγραφική θέση της Αλεξανδρούπολης αναβαθμίζεται, όμως τα άμεσα τοπικά οικονομικά οφέλη περιορίζονται κυρίως σε λιμενικές υπηρεσίες, εργολαβίες και λίγες δεκάδες μόνιμες θέσεις εργασίας.
Κομοτηνή: κόμβος αγωγών και ηλεκτροπαραγωγής
Η Κομοτηνή αποκτά ρόλο «ενεργειακής διασταύρωσης» με την εμπορική λειτουργία του αγωγού IGB από το 2022. Ο αγωγός συνδέει το εθνικό σύστημα φυσικού αερίου με τη Βουλγαρία και ενισχύει την εξαγωγική δυνατότητα της χώρας.
Παράλληλα, στην Βιομηχανική Περιοχή Κομοτηνής ολοκληρώνεται νέα μονάδα ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου ισχύος 877 MW, μία από τις μεγαλύτερες στην Ελλάδα. Κατά την κατασκευή απασχολήθηκαν εκατοντάδες εργαζόμενοι, ωστόσο στη φάση λειτουργίας οι μόνιμες θέσεις περιορίζονται σε περίπου 100.
Νέες μονάδες και δεύτερο FSRU
Στην Αλεξανδρούπολη προχωρά επίσης η κατασκευή μονάδας ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου ισχύος 840 MW, επένδυση ύψους περίπου 400 εκατ. ευρώ, με ορίζοντα λειτουργίας το 2026–2027. Παράλληλα, στο τραπέζι του ενεργειακού σχεδιασμού βρίσκεται και δεύτερος πλωτός σταθμός LNG στη Θράκη, ενισχύοντας περαιτέρω τον ρόλο της περιοχής ως ενεργειακού κόμβου.
Τα μεγάλα μεγέθη – τα μικρά τοπικά αποτυπώματα
Παρά τα δισεκατομμύρια που διακινούνται μέσω των ενεργειακών υποδομών, τα ανταποδοτικά οφέλη για τη Θράκη παραμένουν περιορισμένα και αποσπασματικά. Δεν υπάρχει θεσμοθετημένος μηχανισμός που να διασφαλίζει ότι μέρος των εσόδων επιστρέφει συστηματικά στην τοπική κοινωνία.
Στην πράξη, τα οφέλη σήμερα περιορίζονται:
- σε πρόσκαιρη απασχόληση κατά την κατασκευή,
- σε έμμεσες εργολαβίες,
- και σε εταιρικές χορηγίες χωρίς μόνιμο χαρακτήρα.
Τι θα μπορούσε – και τι θα έπρεπε – να κερδίσει η Θράκη
Ειδικοί και τοπικοί φορείς συγκλίνουν ότι χωρίς δεσμευτικές συμφωνίες, η Θράκη κινδυνεύει να παραμείνει απλός διάδρομος διέλευσης. Μεταξύ των προτάσεων που συζητούνται:
- Θεσμοθέτηση ενεργειακού ανταποδοτικού τέλους υπέρ της Περιφέρειας και των Δήμων.
- Ρήτρες τοπικής απασχόλησης και προμηθειών στα μεγάλα έργα.
- Μειωμένο ενεργειακό κόστος για νοικοκυριά, αγρότες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Θράκης.
- Επενδύσεις σε υγεία, εκπαίδευση και υποδομές με χρηματοδότηση από τα ενεργειακά έσοδα.
- Κέντρα κατάρτισης και εξειδίκευσης ώστε οι μόνιμες θέσεις να καλύπτονται από ντόπιο ανθρώπινο δυναμικό.
Το κρίσιμο πολιτικό ερώτημα
- Η μετατροπή της Θράκης σε ενεργειακό κόμβο είναι γεγονός. Εκείνο που δεν είναι δεδομένο είναι αν αυτή η εξέλιξη θα λειτουργήσει ως μοχλός αναστροφής της οικονομικής και δημογραφικής συρρίκνωσης ή αν θα προστεθεί στη λίστα των χαμένων ευκαιριών.
- Το ερώτημα προς την Πολιτεία, την Περιφέρεια και τους Δήμους είναι σαφές:
- πριν ολοκληρωθούν όλα τα έργα, ποια ανταποδοτικά έχουν κατοχυρωθεί γραπτώς για τη Θράκη;
Δεν υπάρχουν σχόλια