*Του Παναγιώτη Πεντζουρίδη
Η εμπορική καρδιά της Βόρειας Ελλάδας χτυπά όλο και πιο αδύναμα. Στη Θράκη, στη Δυτική και στην Κεντρική Μακεδονία, τα “λουκέτα” πολλαπλασιάζονται, οι μικρομεσαίοι ασφυκτιούν χωρίς πρόσβαση σε δανεισμό, ενώ η τοπική κατανάλωση διοχετεύεται είτε στα ξένα e-shop είτε στις γειτονικές αγορές της Τουρκίας και της Βουλγαρίας. Ένα φαινόμενο με ξεκάθαρες οικονομικές αλλά και πολιτικές διαστάσεις.
Παρά τις εξαγγελίες περί «στήριξης της επιχειρηματικότητας», η πραγματικότητα στις τοπικές αγορές είναι εντελώς διαφορετική. Οι τράπεζες κρατούν κλειστές τις στρόφιγγες του δανεισμού για τις μικρές επιχειρήσεις, ιδίως εκτός αστικών κέντρων.
Η έλλειψη ρευστότητας, σε συνδυασμό με τα υψηλά επιτόκια και τη γραφειοκρατία, έχει οδηγήσει πολλές επιχειρήσεις στην αδυναμία ανανέωσης αποθεμάτων και εξοπλισμού. «Δεν ζητάμε χάρη, ζητάμε να μπορούμε να δουλέψουμε», λέει χαρακτηριστικά έμπορος από την Κομοτηνή.
Ο αθέμιτος ψηφιακός ανταγωνισμός
Τα ξένα ηλεκτρονικά καταστήματα έχουν κατακλύσει την αγορά, εκμεταλλευόμενα τα φορολογικά κενά και την κλίμακα των διεθνών δικτύων διανομής. Με χαμηλότερες τιμές και μηδενικό κόστος φυσικής παρουσίας, απορροφούν τεράστιο κομμάτι της κατανάλωσης.
Για τους μικρούς εμπόρους της περιφέρειας, που πληρώνουν πλήρη ΦΠΑ, εισφορές και λειτουργικά έξοδα, πρόκειται για έναν άνισο αγώνα χωρίς διαιτητή.
Τουρκία και Βουλγαρία: το “εμπορικό καταφύγιο” των καταναλωτών
Η γεωγραφία επιδεινώνει την κατάσταση. Οι κάτοικοι των παραμεθόριων περιοχών, πιεσμένοι από την ακρίβεια, περνούν τα σύνορα για να ψωνίσουν φθηνότερα καύσιμα, τρόφιμα ή ρούχα.
Η τοπική αγορά χάνει έτσι εκατομμύρια ευρώ ετησίως, ενώ τα καταστήματα αδυνατούν να σταθούν απέναντι σε αυτόν τον “διασυνοριακό ανταγωνισμό”. Το φαινόμενο έχει λάβει διαστάσεις κοινωνικής ερήμωσης — οι εμπορικοί δρόμοι σε πόλεις όπως το Διδυμότειχο, η Ορεστιάδα ή η Ξάνθη μένουν άδειοι.
Η παρατεταμένη οικονομική αδυναμία του λιανεμπορίου δεν είναι απλώς αριθμοί — είναι πολιτικό πρόβλημα. Η εγκατάλειψη των περιφερειακών αγορών ενισχύει την αίσθηση απομόνωσης και περιθωριοποίησης.
Ιδίως στη Θράκη, όπου η κοινωνική ισορροπία είναι ευαίσθητη, η εμπορική παρακμή αποκτά και γεωπολιτική διάσταση. Η οικονομική αδυναμία οδηγεί σε κοινωνική στασιμότητα και πολιτική αποξένωση.
Χρειάζεται σχέδιο, όχι ευχές
Η επόμενη μέρα για το λιανεμπόριο της Βόρειας Ελλάδας απαιτεί γενναίες πολιτικές παρεμβάσεις:
- Ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία για μικρές επιχειρήσεις,
- Φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις και απασχόληση,
- Ψηφιακό μετασχηματισμό με χαμηλό κόστος,
- Ενεργές πολιτικές στήριξης της τοπικής κατανάλωσης.
Το λιανεμπόριο δεν είναι απλώς οικονομικός δείκτης — είναι δείκτης ζωής. Αν χαθεί το εμπόριο, χάνεται η κοινωνική συνοχή και μαζί της η ταυτότητα της περιοχής.
Δεν υπάρχουν σχόλια