Καταγγελίες για παράνομα σκευάσματα αμφιβόλου προέλευσης στη Θράκη και τη Θεσσαλία. Οι κτηνοτρόφοι απελπισμένοι, οι αρχές σε ρόλο θεατή και ...
Μέσα στην καρδιά της κρίσης που έχει σαρώσει τα κοπάδια αιγοπροβάτων στη Θράκη και τη Θεσσαλία, ένα νέο σκάνδαλο έρχεται να ταρακουνήσει την ελληνική κτηνοτροφία. Παράνομα «τουρκικά» εμβόλια — χωρίς έγκριση, χωρίς ποιοτικό έλεγχο και χωρίς καμία εγγύηση ασφάλειας — φαίνεται να περνούν τα σύνορα και να βρίσκουν τον δρόμο τους μέχρι τα μαντριά της χώρας.
Το αποτέλεσμα; Ζώα που αρρωσταίνουν αντί να προστατεύονται, παραγωγοί που ρισκάρουν τα πάντα για να σώσουν ό,τι απέμεινε, και μια πολιτεία που δείχνει ανίκανη να ελέγξει ούτε τις ασθένειες ούτε τους μεσάζοντες.
Το υπόβαθρο: η ευλογιά των αιγοπροβάτων
Η νόσος της ευλογιάς (sheeppox) έχει ήδη προκαλέσει χιλιάδες θανατώσεις ζώων σε Ροδόπη, Έβρο και Ξάνθη. Η Ε.Ε. δεν έχει εγκρίνει ακόμη εμβόλιο για χρήση στην Ευρώπη — η αντιμετώπιση γίνεται με σφαγή, καραντίνα και περιορισμούς.
Αυτή η καθυστέρηση όμως δημιούργησε το τέλειο κενό: απελπισμένοι κτηνοτρόφοι, πιεσμένοι από απώλειες και γραφειοκρατία, στρέφονται σε παράνομα σκευάσματα που φέρονται να φτάνουν μέσω Τουρκίας, Ιορδανίας και Αιγύπτου. Πωλούνται από «γνωστούς γνωστών» στα 3 με 4 ευρώ το ζώο — μια τιμή που μοιάζει σωτηρία, αλλά αποδεικνύεται παγίδα.
Πώς λειτουργεί το κύκλωμα
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πηγές και καταγγελίες κτηνιάτρων, τα εμβόλια αυτά μπαίνουν στη χώρα χωρίς τελωνειακό έλεγχο, συχνά μεταμφιεσμένα ως απλά φαρμακευτικά προϊόντα ή μέσω διαδικτυακών παραγγελιών.
Κανείς δεν γνωρίζει την ακριβή σύνθεσή τους. Κανείς δεν ελέγχει αν έχουν παραχθεί σε πιστοποιημένα εργαστήρια.
«Κάποιοι τα φέρνουν από τα σύνορα, τα πουλούν ως ‘δοκιμασμένα στην Τουρκία’ και υπόσχονται ανοσία. Στην πράξη, βλέπουμε ζώα να πεθαίνουν λίγες μέρες μετά τον εμβολιασμό», αναφέρει κτηνίατρος της Ροδόπης που μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας.
Ο κίνδυνος για όλη τη χώρα
Τα εμβόλια αυτά δεν είναι απλώς αναποτελεσματικά· είναι επικίνδυνα. Περιέχουν ζωντανούς εξασθενημένους ιούς — που, αν δεν ελεγχθούν σωστά, μπορούν να προκαλέσουν διάσπαρτες επιδημίες.
Και το χειρότερο: δεν υπάρχει τρόπος να διακριθεί αν ένα ζώο που βρέθηκε θετικό μολύνθηκε φυσικά ή μέσω εμβολιασμού, καθιστώντας ανέφικτη την επιτήρηση της νόσου από τις αρχές.
Έτσι, κάθε παράνομο εμβόλιο που χορηγείται μπορεί να σημαίνει νέα εστία μόλυνσης. Η Θράκη, ως πύλη εισόδου, είναι ο πρώτος κρίκος μιας αλυσίδας που απειλεί να διαλύσει ολόκληρη την κτηνοτροφική οικονομία της χώρας.
Οι «χρυσοί μεσάζοντες»
Ποιοι επωφελούνται;
Κτηνιατρικοί «μεσάζοντες», επιτήδειοι έμποροι και διαδικτυακοί «εισαγωγείς» που εκμεταλλεύονται την απελπισία των παραγωγών.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι σε κάποιες περιπτώσεις τα σκευάσματα προωθούνται μέσω κλειστών ομάδων στα κοινωνικά δίκτυα, όπου «πωλητές» υπόσχονται «τουρκικό εμβόλιο που δουλεύει».
Το κέρδος για τους εμπόρους είναι τεράστιο· η ζημιά για τη δημόσια υγεία, ανυπολόγιστη.
Η απουσία του κράτους
Ενώ το πρόβλημα θεριεύει, οι έλεγχοι παραμένουν ελάχιστοι.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και οι περιφερειακές κτηνιατρικές υπηρεσίες φαίνεται να λειτουργούν αντιδραστικά, χωρίς συντονισμένο σχέδιο ελέγχου των παράνομων εισαγωγών.
Την ίδια στιγμή, οι κτηνοτρόφοι δηλώνουν εγκαταλελειμμένοι:
«Δεν έχουμε επίσημο εμβόλιο, δεν έχουμε αποζημιώσεις στην ώρα τους, και μας κατηγορούν κιόλας. Τι να κάνουμε;»
— παραγωγός από την Ορεστιάδα
Η χαριστική βολή στην ελληνική κτηνοτροφία
Η ανεξέλεγκτη χρήση αυτών των εμβολίων κινδυνεύει να τινάξει στον αέρα:
- Την επιτήρηση ζωονόσων (λόγω αδυναμίας διάκρισης φυσικής νόσησης από εμβολιασμό)
- Τις εξαγωγές γαλακτοκομικών προϊόντων (λόγω απώλειας πιστοποίησης υγιεινής ζώων)
- Και τελικά, τη βιωσιμότητα των μικρών κτηνοτροφικών μονάδων, που ήδη στενάζουν από κόστος και απώλειες.
Ένα πρόβλημα που δεν λύνεται με σιωπή
Ορισμένοι αναλυτές βλέπουν πίσω από την κρίση της ευλογιάς και μία πιο σκοτεινή διάσταση – εκείνη ενός πιθανού υβριδικού πολέμου που διεξάγεται όχι με στρατούς, αλλά με ιούς και οικονομικά πλήγματα.
Η γεωγραφική θέση της Θράκης, στα σύνορα με μια χώρα όπου η νόσος είναι ενδημική, δημιουργεί εύφορο έδαφος για σενάρια στοχευμένης αποσταθεροποίησης μέσω της αγροτικής παραγωγής.
Αν και δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής αποδείξεις σκόπιμης ενέργειας, η σύμπτωση χρονισμού, προέλευσης και διάδοσης γεννά ερωτήματα για το κατά πόσο οι επιζωοτίες μπορούν να αξιοποιηθούν ως εργαλεία πίεσης.
Σε κάθε περίπτωση, η αδυναμία της πολιτείας να θωρακίσει την ελληνική κτηνοτροφία καθιστά τη χώρα ευάλωτη όχι μόνο σε ιούς, αλλά και σε υβριδικές απειλές που πλήττουν την οικονομία και την εθνική ασφάλεια.
Η Θράκη δεν είναι το πρόβλημα· είναι το σύμπτωμα.
Όσο η Ελλάδα παραμένει χωρίς εγκεκριμένο εμβόλιο, χωρίς σοβαρή βιοασφάλεια και χωρίς πολιτική βούληση να σταματήσει το παράνομο εμπόριο, η νόσος θα συνεχίσει να θερίζει.
Και μαζί της, θα θερίζει και μια ολόκληρη γενιά κτηνοτρόφων που βλέπουν τον μόχθο τους να χάνεται — άλλοτε από ιούς και άλλοτε από ανθρώπινη αδιαφορία.
Δεν υπάρχουν σχόλια