«Η Ελλάδα απορρίπτει κάθε ενέργεια ή δράση που βασίζεται σε ανυπόστατες ή άκυρες συμφωνίες», ανέφεραν διπλωματικές πηγές, σχετικά με τη ρημα...
«Η Ελλάδα απορρίπτει κάθε ενέργεια ή δράση που βασίζεται σε ανυπόστατες ή άκυρες συμφωνίες», ανέφεραν διπλωματικές πηγές, σχετικά με τη ρηματική διακοίνωση της Λιβύης, στον ΟΗΕ. Με βάση το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, η προσωρινή κυβέρνηση της Τρίπολης αμφισβητεί τη μέση γραμμή, που έχει χαράξει η Ελλάδα, στα θαλάσσια σύνορα των δύο χωρών.
Οι Λίβυοι κάνουν λόγο για παραβίαση κυριαρχικών τους δικαιωμάτων και για λιβυκές θαλάσσιες περιοχές, οι οποίες δεν έχουν οριοθετηθεί. Ωστόσο, στους χάρτες που καταθέτουν, έχουν με διακεκομμένη γραμμή τα όρια με την Ελλάδα, όπως τα διεκδικούν βάσει του τουρκολιβυκού Μνημονίου -όρια τα οποία στερούν, κατά παράβαση κάθε έννοιας δικαίου, τα μικρά νησιά – ακόμη και την ίδια την Κρήτη – από την επήρειά τους, φτάνοντας στο σημείο σχεδόν εκμηδενισμού, εξηγεί ο διπλωματικός συντάκτης του ΕΡΤΝews, Νίκος Μελέτης σχετικά με το τι ακριβώς δείχνουν οι χάρτες και το περιεχόμενο της ρηματικής διακοίνωσης.
Η Αθήνα, που ανέμενε φυσικά αυτή την αντίδραση, θα απαντήσει με αντίστοιχη επιστολή στον ΟΗΕ, η οποία θα παρουσιάζει την ελληνική θέση και θα απορρίπτει, φυσικά, τις προειδοποιήσεις που αφορούν την άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Επίσης, θα επαναλαμβάνει την απόλυτη αντίθεση του Τουρκολιβυκού Μνημονίου – στο οποίο στηρίζεται η λιβυκή ρηματική διακοίνωση – προς το Δίκαιο της Θάλασσας και το εθιμικό διεθνές δίκαιο.
Όσον αφορά στο αν ήταν αναμενόμενη η αντίδραση της Λιβύης να στείλει ρηματική Διακοίνωση στον ΟΗΕ για το θέμα των Οικοπέδων νοτίως της Κρήτης, ο Νίκος Μελέτης διευκρινίζει ότι η συνήθης, κίνηση, καθώς πάντα, όταν προκύπτουν τέτοια ζητήματα και μετά από διαβήματα και διπλωματικές αντιδράσεις, υπάρχει και ρηματική διακοίνωση στον ΟΗΕ, στην οποία καταγράφονται οι θέσεις των μερών.
Δηλαδή η ρηματική διακοίνωση των Λιβύων αποσκοπεί στο να υπενθυμίσει πως υφίστανται διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης, καθώς δεν έχει υπάρξει, φυσικά, συμφωνία οριοθέτησης.
Αυτό που κινητοποιεί τη λιβυκή πλευρά είναι το γεγονός ότι η Ελλάδα όχι μόνο όρισε μονομερώς τη μέση γραμμή βάσει του Δικαίου της Θάλασσας, αλλά προχωρά και στην άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της σε αυτή την περιοχή της δυνητικής ελληνικής ΑΟΖ, με μεγάλες αμερικανικές εταιρείες να έχουν ήδη εισέλθει ή να ετοιμάζονται να μπουν για έρευνες.
Ρηματική διακοίνωση της Λιβύης στον ΟΗΕ
«Η κυβέρνηση του κράτους της Λιβύης θεωρεί αυτή την ενέργεια ως σαφή παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων και ένα μονομερές μέτρο που στερείται νομικής βάσης ή διμερούς συμφωνίας. Συνιστά σοβαρή παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, ιδίως των διατάξεων της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας».
Στους χάρτες οι οποίοι επισυνάπτονται στη Ρηματική Διακοίνωση της Τρίπολης, αποτυπώνεται η οριοθετική γραμμή που υιοθετεί η Λιβύη ως συνέχεια του Τουρκο-λιβυκού Μνημονίου, η οποία ουσιαστικά εξαφανίζει την ελληνική ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης.
Στη λιβυκή Ρηματική Διακοίνωση οι περιοχές αυτές αναφέρονται τόσο ως «αντικείμενο της άλυτης διαφοράς μεταξύ Λιβύης και Ελλάδας» όσο και ως «λιβυκές θαλάσσιες περιοχές» ενώ επισημαίνεται ότι με τη χάραξη των ελληνικών οικοπέδων επιχειρούνται τετελεσμένα. Σύμφωνα με ελληνικές διπλωματικές πηγές η Ελλάδα, έχει εκδηλώσει την ετοιμότητά της για συνέχιση των συζητήσεων, βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.
Αυστηρή απάντηση της Αθήνας στη Λιβύη
«Η Ελλάδα απορρίπτει κάθε ενέργεια ή δράση που βασίζεται σε άκυρες και ανυπόστατες συμφωνίες, χωρίς κανένα έρεισμα στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Όσον αφορά το εκκρεμές διμερές θέμα της οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με τη Λιβύη, η Ελλάδα, ως γνήσια γειτονική χώρα, έχει εκδηλώσει την ετοιμότητά της για συνέχιση των συζητήσεων, βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, όπως άλλωστε συνομολογεί και η λυβική πλευρά, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.
Καμία αντίδραση δεν πρόκειται να αποθαρρύνει την ελληνική κυβέρνηση από το να ασκεί, με υπευθυνότητα και έμπρακτα, τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας».
Η Λιβύη αμφισβητεί ευθέως τη μέση γραμμή που έχει ορίσει η Ελλάδα, βάσει της οποίας έχουν χαραχθεί τα οικόπεδα, όχι μόνο δυτικά αλλά και νότια της Κρήτης, τα οποία προσφέρθηκαν για αδειοδότηση ερευνών. Μάλιστα είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνει σε επίσημο έγγραφο τη διεκδίκησή της εις βάρος της χώρας μας, βάσει του Τουρκο-λιβυκού Μνημονίου», αναφέρουν διπλωματικές πηγές.
«Σχετικά με την προκήρυξη οικοπέδων από την Ελλάδα, νοτίως της Κρήτης, δεν προσθέτει κάτι στην ήδη διατυπωθείσα επιχειρηματολογία. Θα υπάρξει επίσημη απάντηση στον ΟΗΕ εκ μέρους της Ελλάδας. {…} Καμία αντίδραση δεν πρόκειται να αποθαρρύνει την ελληνική κυβέρνηση από το να ασκεί, με υπευθυνότητα και έμπρακτα, τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας», προσθέτουν.
Η ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης είναι μια από τις πιο αμφισβητούμενες και γεωπολιτικά ευαίσθητες περιοχές στην Ανατολική Μεσόγειο. Το ζήτημα αυτό έχει πάρει διαστάσεις λόγω των συμφερόντων που συγκρούονται, ιδιαίτερα μετά το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο του 2019.
Τουρκολιβυκό Μνημόνιο (Νοέμβριος 2019)
- Υπογράφτηκε μεταξύ Τουρκίας και της κυβέρνησης της Τρίπολης (GNA) του Φαγιέζ Αλ Σάρατζ.
- Ορίζει θαλάσσια σύνορα ανάμεσα στην Τουρκία και τη Λιβύη, αγνοώντας εντελώς την ύπαρξη ελληνικών νησιών (π.χ. Κρήτη, Κάρπαθος, Κάσος, Ρόδος).
- Η Ελλάδα και πολλές άλλες χώρες (ΗΠΑ, Γαλλία, Αίγυπτος, Κύπρος, Ισραήλ) το έχουν χαρακτηρίσει παράνομο και άκυρο, διότι παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
Αντίδραση Ελλάδας: Συμφωνία με Αίγυπτο (Αύγουστος 2020)
- Η Ελλάδα αντέδρασε υπογράφοντας μερική οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο.
- Στόχος: να ακυρώσει εμπράκτως το τουρκολιβυκό μνημόνιο και να νομιμοποιήσει την ελληνική θέση στο διεθνές δίκαιο.
- Η Ελλάδα δεν έχει υπογράψει ακόμα συμφωνία ΑΟΖ με τη Λιβύη.
- Έχει όμως προσεγγίσει τη λιβυκή Ανατολική κυβέρνηση (της Βουλής) στη Βεγγάζη, που αντιτίθεται στο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
- Υπάρχουν διπλωματικές πιέσεις για διάλογο και πιθανή μελλοντική συμφωνία.
- Η Ελλάδα υποστηρίζει ότι τα νησιά έχουν πλήρη επήρεια στην ΑΟΖ, σύμφωνα με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS 1982).
- Θέλει οριοθέτηση ΑΟΖ με βάση μέση γραμμή/ίση απόσταση, λαμβάνοντας υπόψη τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες, αλλά όχι αποκλεισμούς.
- Τον Οκτώβριο 2022, υπογράφηκε νέο τουρκολιβυκό “ενεργειακό” μνημόνιο, για έρευνες υδρογονανθράκων σε περιοχές που συμπίπτουν με ελληνική ΑΟΖ, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις.
- Η Ελλάδα το χαρακτήρισε απαράδεκτο και προκλητικό.
- Η ΑΟΖ Ελλάδας – Λιβύης:
Δεν έχει καθοριστεί επίσημα.
- Παραμένει αντικείμενο γεωπολιτικής αντιπαράθεσης με την Τουρκία να επιχειρεί να επιβάλει τετελεσμένα.
- Το ζήτημα επηρεάζει τις σχέσεις Ελλάδας–Λιβύης, Τουρκίας–Λιβύης, Ελλάδας–Τουρκίας, αλλά και την ευρύτερη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Δεν υπάρχουν σχόλια