Ενημέρωση από την Πρόεδρο του Επιμελητηρίου Ξάνθης Μ. Μαλλιαρουδάκη
Η κλιματική κρίση οδηγεί σε φυσικές καταστροφές μεγαλύτερης έντασης σε σχέση με το παρελθόν και αυτό δημιουργεί μία πηγή αυξημένου ρίσκου και δεν μπορεί να αγνοηθεί.
Τα τελευταία χρόνια οι φυσικές καταστροφές έχουν καθιερωθεί στην χώρα μας με αποκορύφωμα το 2023 και την πλημμύρα Daniel στην περιοχή της Θεσσαλίας. Σημαντικές ήταν οι επιπτώσεις στο σύνολο της Ελληνικής Οικονομίας και ειδικότερα ακόμη πιο σημαντικές σε τοπικό επίπεδο καθώς η πλημμύρα αυτή δεν προκάλεσε μόνο την μείωση της παραγωγής βραχυχρόνια, οδήγησε και στην συρρίκνωση των παραγωγικών δυνατοτήτων της περιοχής λόγω των σημαντικών απωλειών σε φυσικό κεφάλαιο, σε ζωικό κεφάλαιο και σε φυσικούς πόρους.
Σύμφωνα με την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών, από τις 6.011 ζημίες οι οποίες προκλήθηκαν οι 1.699 αφορούσαν αυτοκίνητα.
Οι ζημιές αυτές δεν καλύπτονται από το κράτος όπως και αυτές που προκλήθηκαν τον περασμένο Αύγουστο στην Αττική από τις δασικές πυρκαγιές.
Ο Νόμος 5162/2024 (ΦΕΚ Α΄198) του Υπουργείου Οικονομικών, περιλαμβάνει πλήθος διατάξεων, οι περισσότερες από τις οποίες αφορούν φορολογικά ζητήματα. Στα νέα μέτρα που εισάγει προβλέπονται τα εξής:
- Αυξάνεται σε 20% η έκπτωση του ΕΝΦΙΑ στους ιδιοκτήτες που ασφαλίζουν για φυσικές καταστροφές κατοικίες αξίας έως 500.000 ευρώ.
- Τα ακίνητα μεγαλύτερης αξίας συνεχίζουν να έχουν έκπτωση 10% και θα πρέπει μέχρι 01/06/2025 να έχουν ασφαλιστεί, διαφορετικά δεν θα αποζημιώνονται από το κράτος.
- Από 01/06/2025 όλες οι επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 500.000 ευρώ θα πρέπει υποχρεωτικά να ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές
- Από 01/01/2025 και με την ανανέωση ή την σύναψη νέου ασφαλιστηρίου όλα τα οχήματα ιδιωτικής και επαγγελματικής χρήσης υποχρεούνται να είναι ασφαλισμένα και για φυσικές καταστροφές με βάση την εμπορική τους αξία . Η υποχρέωση της ασφάλισης δεν ισχύει εάν το όχημα ανήκει κατά κυριότητα στο Δημόσιο ή σε φορέα του Δημοσίου τομέα. Οι υπόχρεοι σε ασφάλιση εξαιρούνται από κάθε επιχορήγηση κρατικής αρωγής για τα οχήματα που δεν έχουν ασφαλιστεί.
Πιο συγκεκριμένα οι διατάξεις που σχετίζονται με ασφαλιστικά θέματα είναι οι εξής:
Άρθρο 10 και 136 παρ. 10 περ. α’
Με τη νέα διάταξη, το ποσοστό έκπτωσης στον ΕΝΦΙΑ για τα έτη 2025 και εφεξής καθορίζεται σε 20% για κατοικίες με φορολογητέα αξία έως €500.000. Για τις κατοικίες με φορολογητέα αξία άνω των €500.000, το ποσοστό έκπτωσης παραμένει στο 10%.
Επιπλέον, οι τελευταίες (κατοικίες με φορολογητέα αξία άνω των €500.000) εξαιρούνται από οποιαδήποτε κρατική επιχορήγηση ή ενίσχυση για ανακατασκευή ή επισκευή λόγω σεισμού, πυρκαγιάς από φυσικά αίτια ή πλημμύρας, σύμφωνα με τη νέα διάταξη 5Α που προστίθεται στο άρθρο 5 του ν. 4797/2021 για την κρατική αρωγή προς επιχειρήσεις. Η εξαίρεση αυτή θα ισχύσει από 1 Ιουνίου 2025.
Τέλος, για το έτος 2025, η αξία ανακατασκευής των ακινήτων δεν μπορεί να υπολείπεται των €1.000 ανά τετραγωνικό μέτρο, σύμφωνα με το άρθρο 44 του αρχικού Νόμου 5045/2023 για τον ΕΝΦΙΑ. Για το έτος 2024, βάσει της απόφασης 1014/2024 (ΦΕΚ Β’), η αξία ανακατασκευής είχε οριστεί στα €900 ανά τετραγωνικό μέτρο.
Άρθρα 13 και 34 παρ. 3
Το άρθρο 13 εισάγει τη θέσπιση κινήτρου συνιστάμενου στην απαλλαγή των ασφαλίστρων υγείας των ανηλίκων από το φόρο ασφαλίστρων. Ειδικότερα, δεν καταβάλλεται φόρος για τα φορολογικά έτη, κατά την 1η Ιανουαρίου των οποίων ο καλυπτόμενος δεν έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας
(α) συμπληρώθηκαν οι διατάξεις με ρητή αναφορά στον Κλάδο 2 των ασφαλίσεων κατά ζημιών και του Κλάδου Ι.3 των ασφαλίσεων ζωής με στόχο την πληρότητα και την ακρίβεια της προβλεπόμενης απαλλαγής,
(β) διαγράφηκε η αναφορά περί αναλογικής μείωσης για ομαδικά ή οικογενειακά συμβόλαια, κατόπιν διευκρίνισης που δόθηκε από την ΕΑΕΕ ότι το ασφάλιστρο των ομαδικών και οικογενειακών συμβολαίων δεν καθορίζεται ισομερώς μεταξύ των καλυπτόμενων μελών, αλλά για κάθε μέλος ορίζεται διαφορετικό rate ασφαλίστρου με βάση τα ειδικότερα χαρακτηριστικά του,
(γ) ορίστηκε με το άρθρο 34 παρ. 3 ότι η απαλλαγή ισχύει για ασφάλιστρα φορολογικών ετών μετά την 1η Ιανουαρίου 2025, ικανοποιώντας μερικώς το αίτημα της ΕΑΕΕ για παροχή εύλογης μεταβατικής περιόδου 6 μηνών. Με τις ίδιες διατάξεις αποσαφηνίστηκε ότι φόροι που καταβλήθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος της απαλλαγής δεν επιστρέφονται.
Άρθρο 25 και 136 παρ. 10 περ. β’
Αναφορικά με το άρθρο 25 για την ασφάλιση των επιχειρήσεων έναντι φυσικών καταστροφών, η μόνη τροποποίηση που επήλθε με τον νέο νόμο αφορά στο ποσό των ετήσιων ακαθαρίστων εσόδων των υπόχρεων επιχειρήσεων, το οποίο μειώνεται στις €500.000. Η υποχρέωση ασφάλισης των εν λόγω επιχειρήσεων έναντι δασικών πυρκαγιών, πλημμύρας και σεισμού τίθεται σε εφαρμογή από 1 Ιουνίου 2025. Η ημερομηνία έναρξης της λόγω υποχρέωσης αφορά όλες τις επιχειρήσεις με ακαθάριστα έσοδα άνω των €500.000, συμπεριλαμβανομένων και των επιχειρήσεων με ετήσια ακαθάριστα έσοδα άνω των €2.000.000, σύμφωνα με την διάταξη 136, παράγραφος 10, περίπτωση β) του νέου νόμου, αλλά και σύμφωνα με προφορική διαβεβαίωση του Υπουργείου Οικονομικών. Κατά τα λοιπά, η διάταξη παραμένει ως είχε στον Ν. 5116/2024 (Άρθρο 5).
Άρθρο 26 και άρθρο 136 παρ. 10 περ. γ’
Με τα άρθρα 26 (ασφάλιση οχημάτων έναντι φυσικών καταστροφών) και 136 παρ. 10 περ. γ΄ (έναρξη ισχύος) του ν. 5162/2024 καθιερώνεται από 1ης Ιουνίου 2025, η υποχρεωτική ασφάλιση οχημάτων έναντι φυσικών καταστροφών.
Ειδικότερα, με την παρ. 1 του άρθρου 26 εισάγεται νέο άρθρο 5Α στο ν. 5116/2024 (Α΄100) και προβλέπονται τα εξής:
- Υποχρέωση του κυρίου ή κατόχου αυτοκινήτου οχήματος κατά την έννοια της περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 1 του π.δ. 237/1986 (Α΄ 110), με τόπο συνήθους στάθμευσης στην Ελλάδα, πέραν της ισχύουσας υποχρέωσης ασφάλισης αστικής ευθύνης από την κυκλοφορία του οχήματος, να καλύπτει με ασφάλιση το όχημά του και έναντι των κινδύνων από δασική πυρκαγιά και από πλημμύρα, με βάση την τρέχουσα εμπορική αξία του οχήματος.
- Η υποχρέωση ασφάλισης οχημάτων έναντι φυσικών καταστροφών θα υφίσταται διαρκώς από τη χορήγηση της αδείας και των πινακίδων κυκλοφορίας, χωρίς να εξαρτάται από την εν τοις πράγμασι κίνηση ή λειτουργία του οχήματος.
- Ως εκ τούτου, και λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις της ΕΑΕΕ, η Πολιτεία προέβλεψε ότι η υποχρέωση ασφάλισης για φυσικές καταστροφές θα ισχύει και για τα οχήματα που έχουν καταθέσει πινακίδες και έχουν τεθεί σε διοικητική ακινησία κατά το άρθρο 22 του ν. 2367/1953, δεδομένου ότι τα οχήματα αυτά εξακολουθούν να διατρέχουν κίνδυνο από φυσικά φαινόμενα (δασική πυρκαγιά, πλημμύρα).
- Η υποχρέωση ασφάλισης δεν ισχύει για τα οχήματα που ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο ή σε φορέα του δημόσιου τομέα, όπως ορίζεται στην περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α΄ 143), εξαιρουμένου του υποτομέα Ο.Τ.Α.
- Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, προβλέπεται ότι οι υπόχρεοι σε ασφάλιση θα εξαιρούνται από κάθε επιχορήγηση κρατικής αρωγής για τα οχήματα που δεν έχουν ασφαλιστεί έναντι φυσικών καταστροφών σύμφωνα με τον νέο νόμο.
Περαιτέρω με την παρ. 2 του άρθρου 26 προστίθεται παρ. 2Α στο άρθρο 47 του ν. 5116/2024 (Α΄100) και προβλέπεται η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, με την οποία δύναται να εξειδικεύονται το εύρος και οι προϋποθέσεις της συγκεκριμένης υποχρέωσης ασφάλισης, να εισάγονται επιπλέον εξαιρέσεις, να ρυθμίζονται η διαδικασία και τα δικαιολογητικά για την εξαίρεση και να καθορίζεται κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή του ανωτέρω νέου άρθρου 5Α.
Για την κάλυψη των αναγκών αυτών και την καλύτερη καθοδήγηση προτείνουμε να εμπιστευθείτε και να ρωτήσετε τους τοπικούς ασφαλιστικούς πράκτορες της πόλης μας.
Η Πρόεδρος
Μαριάνθη Μαλλιαρουδάκη
Δεν υπάρχουν σχόλια