GRID_STYLE
TRUE

Classic Header

{fbt_classic_header}

ΠΗΓΗ Α.Ε

ΤΙΤΛΟΙ ΕΙΔΗΣΕΩΝ:

latest

ISTIKBAL



Η κρίσιμη στιγμή του Μπάιντεν στις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας

*Του Robert Ellis


*Του Robert Ellis
Πριν από ένα χρόνο ο Τζο Μπάιντεν προκάλεσε το περιοδικό «Foreign
Affairs”. Κατά την άποψη του, σήμερα η Δημοκρατία υποβάλλεται σε
περισσότερες πιέσεις από οποτεδήποτε άλλοτε από τη δεκαετία του 1930
και το ΝΑΤΟ, μια συμμαχία αξιών, αποτελεί το προπύργιο του
φιλελεύθερου δημοκρατικού ιδεώδους.
Λίγους μήνες νωρίτερα, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμμάνουελ Μακρόν, το «κακό
παιδί» στο χώρο της πολιτικής στην Ευρώπη, καταρράκωσε αυτήν την
άποψη και ανακήρυξε το ΝΑΤΟ εγκεφαλικά νεκρό. Ο ίδιος δήλωσε ότι
«στρατηγικά και πολιτικά, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι
αντιμετωπίζουμε πρόβλημα.

Ωστόσο, στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου τον Φεβρουάριο, ο
Πρόεδρος Μπάιντεν έστειλε ένα σαφές μήνυμα στον κόσμο: «η Αμερική
επέστρεψε. Η διατλαντική συμμαχία επέστρεψε.». Αλλά η συγκεκριμένη
δήλωση εγείρει το εξής ερώτημα: επέστρεψε…για ποιο λόγο;
Σύμφωνα με τον Μακρόν, η άνοδος του ριζοσπαστικού πολιτικού Ισλάμ
είναι αδιαμφισβητήτως ο μεγαλύτερος εχθρός των Ευρωπαϊκών
ανθρωπιστικών αξιών, ο οποίος ενσαρκώνεται από το Ισλαμικό Κράτος
(ISIS) και την Τουρκία υπό την ηγεσία του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ
Ερντογάν. Υπάρχει επίσης η επικείμενη απειλή εκ μέρους της Ρωσίας, με

την οποία ο Μακρόν καλεί την Ευρώπη να ανοίξει εκ νέου στρατηγικό
διάλογο, ενώ θα καταστεί αυτόνομη από άποψη στρατιωτικής στρατηγικής
και ικανότητας.
Αυτό βέβαια είναι σχεδόν απίθανο εξαιτίας των καθυστερήσεων ορισμένων
ευρωπαϊκών κρατών μελών του ΝΑΤΟ. Για παράδειγμα, η Δανία, η οποία
διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην άμυνα της περιοχής της Βαλτικής δεν
είναι σε θέση να επιδείξει και συγκεντρώσει μια ετοιμοπόλεμη Ταξιαρχία
έως το 2024 και δεν έχει ακόμη εκπληρώσει την υποχρέωση της για
αμυντικό προϋπολογισμό της τάξεως του 2% του ΑΕΠ της.
Ο Μπάιντεν έχει ήδη εκφράσει την αποφασιστικότητα του να
επανασυνδεθεί με την Ευρώπη και έχει σταματήσει την απόσυρση των
στρατευμάτων από τη Γερμανία. Τόσο ο Μακρόν όσο και ο Μπάιντεν
συμμερίζονται τις ανησυχίες τους για την εισβολή της Ρωσίας στην
Ουκρανία αλλά και τον ανταγωνισμό της με την Κίνα. Όμως, το άμεσο
καυτό ζήτημα είναι η Τουρκία και η νοσηρή συμμαχία της με τη Ρωσία και
το Ιράν.


Παλαιότερα, η Τουρκία αποτελούσε ένθερμο μέλος του ΝΑΤΟ όμως αυτό
έχει αλλάξει με την αύξηση της επιρροής της ευρασιατικής φατρίας στο
στρατό και την αγορά από την Τουρκία ρωσικού αμυντικού πυραυλικού
συστήματος S-400. Οι κυρώσεις των ΗΠΑ σύμφωνα με το νόμο περί
αντιπαράθεσης μέσω της κυβέρνησης Countering America (CAATSA)  και
η τρέχουσα υπόθεση άσκησης δίωξης της τουρκικής κρατικής τράπεζας,
Halkbank, από ομοσπονδιακούς στη Νέα Υόρκη για τη μεταφορά
κεφαλαίων αξίας 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο Ιράν, θα
διαδραματίσουν καίριο ρόλο στον καθορισμό των μελλοντικών σχέσεων
ΗΠΑ – Τουρκίας.
Συμμετέχων σε πρόσφατο διαδικτυακό σεμινάριο του Ατλαντικού
Συμβουλίου αποφάνθηκε ότι η κοινή πολιτική άμυνας και ασφάλειας θα

εξαρτηθεί από την απόφαση της Τουρκίας να «κοιτάξει προς τη Δύση ή την
Ανατολή». Και όπως θα έλεγε ο Άμλετ «Ιδού το πρόβλημα!»
Η Τουρκία ωστόσο, έχει εκφράσει την πρόθεση της να κρατήσει και την
πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο. Πριν τρία χρόνια, η επικεφαλής
διεθνών σχέσεων του Ερντογάν, Ayşe Sözen Usluer, δήλωσε ότι η Τουρκία
τα τελευταία 10 με 15 χρόνια προτίμησε να διαφοροποιήσει τις επιλογές της
ως προς την εξωτερική της πολιτική και δεν την αντιμετώπιζε πλέον εντός
του πλαισίου των συμμαχιών του Ψυχρού Πολέμου ή της Ανατολής έναντι
της Δύσης. Ωστόσο, σε ομαδική συζήτηση στον μη κερδοσκοπικό
οργανισμό Brookings, επισημάνθηκε ότι από οικονομικής άποψης η
Τουρκία δεν έχει πουθενά αλλού να στραφεί εκτός από τη Δύση.
Αυτό επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι ο Ερντογάν τον Ιανουάριο, αφού
είχε δυσφημίσει την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους ηγέτες της για αρκετά
χρόνια, κατάφερε να πείσει την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Ούρσουλα Φον ντερ Λαιεν ότι η Τουρκία έβλεπε το μέλλον της στην
Ευρώπη και επιθυμούσε «να γυρίσει σελίδα». Το αντάλλαγμα ήταν ότι η
Ευρώπη θα έπρεπε να επικαιροποιήσει την τελωνειακή της ένωση με την
Τουρκία, να απελευθερώσει τους περιορισμούς των θεωρήσεων
διαβατηρίων και να συνεχίσει να χρηματοδοτεί τη συντήρηση των Σύρων
προσφύγων στη χώρα.
Το 2015, η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, σε μια δικής της
στιγμή «Μητέρας Τερέζας», άνοιξε τις πόρτες της Ευρώπης στις φτωχές και
συσσωρευμένες μάζες της Μέσης Ανατολής, και όταν συνειδητοποίησε το
μέγεθος της εσφαλμένης της εκτίμησης, έπρεπε να σπεύσει στην
Κωνσταντινούπολη για να εξασφαλίσει την υποστήριξη του Ερντογάν ώστε
να μπορέσει αναχαιτίσει την καταστροφή.

Ο Ερντογάν έχει χρησιμοποιήσει επιδέξια αυτή την εξάρτηση ως όπλο εις
βάρος της Ευρώπης, και η Μέρκελ έχει πείσει την ΕΕ καλοπιάνοντας την,
σε μια πολιτική κατευνασμού προς την Τουρκία, μεταμφιεσμένη σε
«εποικοδομητικό διάλογο» και «θετική ατζέντα». Η Γερμανία έχει επίσης
επικερδείς συμφωνίες εξαγωγών όπλων με την Τουρκίας
συμπεριλαμβανομένων αρμάτων μάχης και υποβρυχίων, και ο Γερμανός
υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας έχει εναντιωθεί σε εμπάργκο όπλων στη
χώρα ως «στρατηγικά εσφαλμένο».
Πριν από δύο εβδομάδες, η ΕΕ έλαβε την «τιμωρία» της όταν ο πρόεδρος
του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, πρώην Πρωθυπουργός του Βελγίου Σαρλ
Μισέλ και η Φον ντερ Λαιεν έγιναν δεκτοί σε συνάντηση με τον Ερντογάν
στον προεδρικό του παλάτι στην Άγκυρα. Σύμφωνα με τον όρο που έχει
υιοθετηθεί, το “Sofagate”, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έμεινε
κυριολεκτικά όρθια.
Λοιπόν, αυτό που τοποθετεί τις ΗΠΑ; Πριν από ένα χρόνο, όταν ακόμα
ήταν υποψήφιος για πρόεδρος, ο Τζο Μπάιντεν υποσχόταν: «Αν εκλεγώ,
δεσμεύομαι να υποστηρίξω ένα ψήφισμα που αναγνωρίζει τη Γενοκτονία
των Αρμενίων και θα καταστήσει τα ανθρώπινα δικαιώματα ύψιστη
προτεραιότητα σε παγκόσμια κλίμακα». Όπως επισήμανε ο Μάικλ
Ρούμπιν, το τέλος αυτής της εβδομάδας, όταν η Γενοκτονία των Αρμενίων
τιμηθεί στις 24 Απριλίου, θα είναι η λυδία λίθος. Ο Μπαράκ Ομπάμα
απέφυγε το ζήτημα και χρησιμοποίησε τον αρμενικό όρο, Meds Yeghern
(Μεγάλη Καταστροφή), αλλά ο Μπάιντεν θα αποκαλέσει τα πράγματα με
το όνομά τους;

Στρατηγικά, υπάρχει ένα ακόμα ζήτημα. Πόσο μακριά είνα διατεθειμένες

οι "Ηνωμένες Πολιτείες» να αποτελέσουν τη στρατηγική ραχοκοκαλιά μιας
νέας αμυντικής συμμαχίας στην ανατολική Μεσόγειο; Υπάρχει ήδη μια στα
σκαριά. Το Κογκρέσο των ΗΠΑ ψήφισε πρόσφατα το Νομοσχέδιο για την
ασφάλεια και την ενεργειακή εταιρική σχέση στην Ανατολική Μεσόγειο,

όπου η Ελλάδα θεωρείται πολύτιμο μέλος του ΝΑΤΟ, το Ισραήλ σταθερός
σύμμαχος και η Κύπρος βασικός στρατηγικός εταίρος.
Ο κόλπος της Σούδας στην Κρήτη αποτελεί ήδη βασική ναυτική βάση των
ΗΠΑ. Το ερώτημα είναι, δεδομένης της αντιπαράθεσης με την Τουρκία για
την αεροπορική βάση İncirlik, θα υποστούν οι Ηνωμένες Πολιτείες τις
συνέπειες και θα μεταφέρουν την πολεμική αεροπορία τους στην Ελλάδα;

Δεν υπάρχουν σχόλια