Άρθρο της Αρετής Κώτση
Άρθρο της Αρετής Κώτση
Πιστεύω πως ο σκοπός της εκδρομής μας που κατά κύριο λόγο ήταν, όπως προβλέπεται, εκπαιδευτικός και μορφωτικός κορυφώθηκε με την επίσκεψή μας στην Βενετία, το άλλο Βυζάντιο όπως την αποκαλούσε ο Βησσαρίων Νικαίας, και την παρακολούθηση της Θείας Λειτουργίας στην ορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων (San Giorgio dei Greci).
Η ιδέα, πως θα παραβρεθούμε στην Θεία Λειτουργία σε ένα τόσο ιστορικό ελληνορθόδοξο ναό, στην καρδιά του ρωμαιοκαθολικισμού και μάλιστα την πρώτη Κυριακή των Νηστειών, όπου η Εκκλησία μας έχει ορίσει, παρά το κατανυκτικό κλίμα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, να εορτάζει λαμπρά η Ορθοδοξία μας και να ποιούμε ανάμνηση του κορυφαίου γεγονότος της εκκλησιαστικής μας ιστορίας, της αναστήλωσης των ιερών εικόνων, το οποίο έλαβε χώρα το 843 μ.χ. στο Βυζάντιο, μου προκάλεσε ζωηρό ενδιαφέρον, ως επικεφαλής της εκδρομής αλλά και ως θεολόγος. Έτσι, το συμπεριέλαβα στον αρχικό σχεδιασμό της εκδρομής, εφόσον θα το επέτρεπαν και οι συνθήκες. Ωστόσο, όχι μόνον ήταν δυνατή η μετάβαση μας στην Βενετία την συγκεκριμένη ημέρα, αλλά την ιδέα υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό οι μαθητές μου και τους ευχαριστώ θερμά για αυτό.
Επιτρέψετέ μου να πω πως η εμπειρία αυτή θα μείνει ανεξίτηλα χαραγμένη στις μνήμες όλων ημών των συνοδών καθηγητών και μαθητών, αναλογιζόμενοι την «βαριά» ιστορία που φέρει ο μεγαλοπρεπής μητροπολιτικός ναός του Αγίου Γεωργίου Βενετίας, ο οποίος άρχισε να κατασκευάζεται το 1539, μετά από διαρκείς διαπραγματεύσεις με την καθολική εκκλησία, εξολοκλήρου χρηματοδοτούμενος από φόρους που κατέβαλαν τα προερχόμενα από Ορθόδοξες επαρχίες πλοία.
Συγκινητικά τα λόγια υποδοχής του Πρωτοσύγκελου της Ιεράς Μητροπόλεως Ιταλίας και Μελίτης, και Αρχιμανδρίτου του Οικουμενικού Θρόνου Ευάγγελου Υφαντίδη, ο οποίος μας καλωσόρισε και μας έκανε να αισθανθούμε ότι βρισκόμαστε σε πολύ οικεία μέρη που συνεχίζουν να εκπέμπουν ελληνισμό και ορθοδοξία μιας άλλης εποχής, μιας εποχής λαμπρών επιτευγμάτων του οικουμενικού ελληνισμού, που αντανακλούσε το Βυζαντινό πνεύμα και τη διανόηση χωρίς εδαφικά όρια και περιορισμούς, ταγμένο στην παγκόσμια παιδεία και διαφώτιση. Αποδεικνύεται περίτρανα ότι ο ελληνισμός όχι μόνον επιβίωνε έξω από τον σημερινό ελλαδικό χώρο, αλλά μεγαλουργούσε και γινόταν φάρος φωτεινός του ελληνορθοδόξου Βυζαντινού πολιτισμού, ιδιαίτερα σε όλη την Ευρωπαϊκή ήπειρο, δημιουργώντας αυτόν τον άρρηκτο μέχρι και σήμερα δεσμό αλληλεξάρτησης και αλληλεπίδρασης με την υπόλοιπη Ευρώπη. Όλα αυτά αφενός μεν σου δημιουργούν δέος και θαυμασμό και αφετέρου σε γεμίζουν υπερηφάνεια αλλά και υποχρέωση να τα διαφυλάξεις ζωντανά και αναλλοίωτα στο διάβα του χρόνου, ώστε κι εσύ με την σειρά σου να τα μεταλαμπαδεύσεις στις επόμενες γενιές.
Αφήνοντας πίσω την Βενετία και την συνοικία Καστέλο των Ελλήνων, μας διακατέχει όλους ένα αίσθημα χαρμολύπης, αίσθημα χαράς για την επιστροφή στην πατρίδα και την τόνωση του ηθικού που ελπίζω να προκαλέσαμε με την εκεί παρουσία μας στους εναπομείναντες Έλληνες της Βενετίας, αλλά και λύπης για τον αποχωρισμό από την «άλλη» την μια «άλλη Ελλάδα».
Είναι βέβαιον πως και εμείς, καθηγητές και μαθητές, γίναμε έστω και για λίγο μέρος εκείνων των Ελλήνων που μετοικούσαν και κατέφταναν εκεί συνεχώς (στην Βενετία, το άλλο Βυζάντιο), “τους αεί καταίροντας Ενετίαζε των Ελλήνων”.
Ήταν αυτοί οι Έλληνες που αφιέρωσαν τον ναό στον Σωτήρα Χριστό και τον Μεγαλομάρτυρα Άγιο Γεώργιο, όπως μαρτυρά και η ελληνική μαρμάρινη επιγραφή του 1564, τοποθετημένη στο εσωτερικό του ναού.
