Είναι ηλικιωμένος και πρόσχαρος. Έχει γενειάδα και φοράει κόκκινη στολή με λευκές πινελιές. Συνηθίζει να κατεβαίνει από την καμινάδα κα...
Είναι ηλικιωμένος και πρόσχαρος. Έχει γενειάδα και φοράει κόκκινη στολή με λευκές πινελιές. Συνηθίζει να κατεβαίνει από την καμινάδα και να αφήνει δώρα κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Τι είναι; Σίγουρα όχι ο Αϊ Βασίλης, καθώς αυτός ουδεμία σχέση έχει με όσα περιγράφονται παραπάνω.
Η φιγούρα σύμβολο των Χριστουγέννων και ίσως μια από τις πιο ευρέως διαδεδομένες απεικονίσεις του πλανήτη μας, ο Αϊ Βασίλης όπως τον γνωρίζουμε σήμερα, δεν είναι παρά μια διαφημιστική κατασκευή της Coca Cola που κατάφερε να δημιουργήσει μια παγκοσμίως αναγνωρίσιμη οπτική αναφορά. Το 1930 η Coca Cola λανσάρει μια νέα διαφημιστική καμπάνια που έχει ως πρωταγωνιστή της τον Αϊ Βασίλη, ο οποίος μοιράζει απλόχερα χαρά και δώρα απολαμβάνοντας τη συντροφιά της Coca Cola. Ο ντυμένος στα χρώματα της γνωστής εταιρίας αναψυκτικών γεράκος, κατάφερε πολύ γρήγορα να γίνει αγαπητός από το καταναλωτικό κοινό και να υιοθετείται από την κοινή συνείδηση ως η πραγματική μορφή του Αϊ Βασίλη.
Στο μυαλό των διαφημιστών της εταιρίας υπήρχε ένας βασικός στόχος, να κάνουν το διαφημιζόμενο προϊόν τους κομμάτι της οικογενειακής καθημερινότητας. Κάπου εκεί γεννήθηκε η ιδέα της ταύτισης της coca cola με την γιορτή των Χριστουγέννων. Έτσι δημιουργήθηκε ο Αϊ Βασίλης, που ντυμένος στα χρώματα της coca cola θα επισκέπτεται τα σπίτια φορτωμένος με εκπλήξεις, σκορπώντας δώρα στα μικρά παιδία και φέρνοντας υπέρογκα κέρδη στη βιομηχανία αναψυκτικών.
Η αλήθεια για το ποιος είναι τελικά ο Αϊ Βασίλης ποικίλει από περιοχή σε περιοχή, με τους κατοίκους της Δύσης να τον συνδέουν με τον Άγιο Νικόλαο, ο οποίος ήταν γνωστός για το φιλανθρωπικό του έργο. Σε αυτό το πρότυπο, οι λαοί του Βορρά προσθέτουν αργότερα κάποια από τα στοιχεία της δικής τους παράδοσης (έλκηθρα, τάρανδους, ιδιαίτερες κάλτσες κ.α.) και συνθέτουν μια πρώτη εικόνα του Αϊ Βασίλη. Παράλληλα, για αρκετούς Ορθοδόξους ο Αϊ Βασίλης βρίσκει τις ρίζες του στο πρόσωπο του Μέγα Βασίλειου, ο οποίος θεωρείται ο εμπνευστής της φιλανθρωπίας. Όλες αυτές οι αναφορές χάνονται στα βάθη των δεκαετιών, με την coca cola να αναλαμβάνει να δημιουργήσει μια μορφή σύμβολο της εταιρίας της, ικανή να αναγνωρίζεται από όλο τον κόσμο.
Η φιγούρα του ερυθρόλευκου Αϊ Βασίλη ξεπερνά πολύ γρήγορα τα διαφημιστικά καρέ και βρίσκει τον χώρο της σε ταξιδιωτικές κάρτες, σε συσκευασίες δώρων, σε κινούμενα σχέδια ακόμη και σε οίκους μόδας, που μετατρέπουν τις μπότες του στην τελευταία λέξη της μόδας. Και μπορεί πριν από την coca cola ο Αϊ Βασίλης να ήταν μια πολυσύνθετη μορφή, που εμφανιζόταν φορώντας πότε μπλε, πότε κίτρινη και πότε πράσινη στολή, μετά τη διαφημιστική εκστρατεία της coca cola ωστόσο είναι καταδικασμένος να είναι ένας στρουμπουλός, αδικαιολόγητα χαρούμενος γεράκος που μοιράζει δώρα φορώντας τη στολή της coca cola για πάντα. . .
Γιώργος Μαυρίδης
giorgosmavridis@yahoo.gr
